Systemowe problemy systemu ciepłownictwa wracają na WRDS

Elektrociepłownia w Będzinie niezależnie od dokonywanych zmian w strukturze właścicielskiej, od 2020 roku boryka się z problemami z rozliczeniem emisji CO2 w ramach obowiązującego systemu EU ETS.

WRDS na wniosek strony samorządowej poświęciła tej kwestii obrady plenarne w lipcu 2024 roku. W wypracowanym stanowisku Wojewódzkiej Rady Dialogu Społecznego w Katowicach, zawarto między innymi postulaty dokonania pilnych zmian legislacyjnych, zgodnie z którymi sekwestracja CO2 z instalacji emisyjnych spowoduje zmniejszenie opłat za emisję. Postulowane są także zmiany systemu ustalania i zatwierdzania taryf dla firm wytwarzających ciepło (w szczególności w kogeneracji) tak, by pokrywały one koszt ich produkcji. Dokument zawarł również postulat określenia maksymalnego czasu trwania postępowania o zatwierdzenie (aktualizację) taryfy, aby proces ten w jak największym stopniu nadążał za dynamicznymi zmianami na rynku. WDRS postuluje o dokonania pilnych zmian w przepisach regulujących sposób karania podmiotów, które nie dokonały rozliczenia uprawnień do emisji w ustawowym terminie, by organ administracyjny nakładający karę mógł stosować odpowiednie dyrektywy wymiaru administracyjnej kary pieniężnej, zapewniającej przestrzeganie zasady proporcjonalności, wynikającej zarówno z Konstytucji RP, jak i prawa europejskiego.

W ślad za Wojewódzką Radą Dialogu Społecznego w Katowicach tematykę tę podjęły również Wojewódzkie Rady w Lublinie i Krakowie wskazując, że obecny model sankcyjny ETS destabilizuje bezpieczeństwo cieplne regionów i powinien zostać pilnie zmieniony.

Kolejny raz, z inicjatywy strony związkowej, temat problemów systemu ciepłowniczego na terenie Zagłębia Dąbrowskiego powrócił na listopadowym posiedzeniu Prezydium WRDS za sprawą trzech decyzji Głównego Inspektora Ochrony Środowiska nakładających na EC Zagłębie Dąbrowskie łącznie prawie 744 000 000 zł kar za nierozliczenie emisji CO₂ w latach 2020, 2021 i 2022. 247,8 mln zł z tej kwoty, za niedokonanie częściowego umorzenia uprawnień do emisji CO₂ za rok 2020, otrzymało w listopadzie klauzulę wykonalności. Wykonanie kary po odwołaniu od decyzji GIOŚ zostało tymczasowo wstrzymane, problem pozostaje jednak systemowo nierozwiązany. Wobec niemożności wykonania decyzji GIOŚ stawką jest bezpieczeństwo energetyczne i ciepłownicze dla mieszkańców Sosnowca, Będzina i Czeladzi.

Obecnie sprawa EC Zagłębie Dąbrowskie czeka na rozpatrzenie przez Wojewódzki Sąd Administracyjny. Ponadto deregulacja „Sprawiedliwe kary w systemie handlu emisjami (EU ETS)” została przyjęta do wdrożenia przez Rządowy Zespół Deregulacyjny. Także Wojewódzka Rady Dialogu Społecznego w Katowicach będzie podejmować temat problemów będzińskiej elektrociepłowni w toku dalszych prac.