Stanowisko nr 43/3/2025

Stanowisko nr 43/3/2025
Wojewódzkiej Rady Dialogu Społecznego w Katowicach 
z dnia 28 lipca 2025 r.

w sprawie

wsparcia transformacji przemysłu motoryzacyjnego w województwie śląskim

WPROWADZENIE

Przemysł motoryzacyjny jest kluczową gałęzią gospodarki województwa śląskiego, gdzie działa ponad 1 100 przedsiębiorstw związanych z branżą automotive, w tym wiele fabryk i dostawców należących do globalnych koncernów. W ostatnich latach sektor ten znalazł się w obliczu bezprecedensowych wyzwań wynikających m.in. z Europejskiego Zielonego Ładu, pandemii COVID-19, dynamicznego rozwoju chińskiej motoryzacji oraz zaostrzających się regulacji środowiskowych. Jednocześnie rosną koszty energii i pracy, a globalne koncerny wdrażają nowe modele produkcji i łańcuchów dostaw. Efektem tych przemian może być restrukturyzacja rynku motoryzacyjnego w Europie, obejmująca także potencjalne ograniczenie działalności zakładów produkcyjnych w Polsce (w tym w woj. śląskim) w związku z nadwyżką mocy produkcyjnych w branży.

Wobec powyższych uwarunkowań Wojewódzka Rada Dialogu Społecznego w Katowicach uznaje za niezbędne podjęcie skoordynowanych działań wspierających transformację śląskiego przemysłu motoryzacyjnego. Celem jest zabezpieczenie miejsc pracy, utrzymanie konkurencyjności regionu oraz stworzenie warunków do rozwoju nowych inwestycji. WRDS w Katowicach apeluje do instytucji publicznych o realizację następujących postulatów:

POSTULATY:

1. Do Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej – o uruchomienie programu sprawiedliwej transformacji w sektorze motoryzacyjnym dla regionów zagrożonych likwidacją zakładów przemysłu motoryzacyjnego. Program ten powinien obejmować zarówno wsparcie dla pracowników w zakresie przekwalifikowania i zdobywania nowych kompetencji zawodowych, jak i działania umożliwiające zakładom motoryzacyjnym dostosowanie się do nowych warunków rynkowych, w tym przebranżowienie na inne obszary produkcji przemysłowej lub usługowej.
2. Do Banku Gospodarstwa Krajowego – o uruchomienie instrumentu wsparcia w postaci nieoprocentowanych kredytów dla firm z sektora motoryzacyjnego na pokrycie kosztów wynagrodzeń pracowników w okresach zatorów płatniczych lub nagłych spadków zamówień.
3. Do Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej – o renegocjację programów Polityki Spójności UE w celu umożliwienia finansowania działań osłonowych z EFS oraz inwestycji infrastrukturalnych z EFRR w regionach dotkniętych transformacją sektora
4. Do Banku Gospodarstwa Krajowego – o wyznaczenie dedykowanego punktu kontaktowego w BGK dla przedsiębiorstw sektora motoryzacyjnego w zakresie poręczeń kredytowych na inwestycje w nowoczesne technologie.
5. Do Ministerstwa Klimatu i Środowiska – o stworzenie programów wsparcia dla firm sektora motoryzacyjnego w zakresie dostosowania się do obowiązujących wymogów środowiskowych (m.in. ESG, CBAM, ślad węglowy), tak aby utrzymać konkurencyjność polskich zakładów i zachować ich miejsce w globalnych łańcuchach dostaw. WRDS podkreśla, że nie popiera realizacji polityki Zielonego Ładu w jej obecnym kształcie, jednak uznaje konieczność dostosowania zakładów do obowiązujących regulacji oraz oczekiwań rynku. Oczekujemy od strony rządowej konkretnych, realistycznych działań, które wesprą polski przemysł w tej transformacji.
6. Do Ministerstwa Infrastruktury – o podjęcie działań na rzecz rozwoju infrastruktury kolejowej oraz promocji zielonego transportu towarów w sektorze motoryzacyjnym.
7. Do Ministerstwa Rozwoju i Technologii – o zainicjowanie i wsparcie utworzenia w województwie śląskim centrum testowego dla pojazdów autonomicznych i połączonych, w tym poprzez uruchomienie dedykowanych instrumentów finansowych i organizacyjnych.

Załącznik: 

Uzasadnienie i kontekst postulatów dotyczących transformacji przemysłu motoryzacyjnego w województwie śląskim. Treść załącznika zawierająca szczegółowe uzasadnienie stanowiska do wszystkich powyższych postulatów została opracowana na podstawie analizy sytuacji sektora motoryzacyjnego w województwie śląskim, z uwzględnieniem czynników rynkowych, regulacyjnych i społecznych.

Źródło:

Opracowano na podstawie materiałów Klastra SA&AM, Pracodawców RP oraz Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej.

Przewodniczący Wojewódzkiej Rady Dialogu Społecznego w Katowicach

Marek Zychla