Stanowisko nr 3/1/2021

stron pracowników i pracodawców
Wojewódzkiej Rady Dialogu Społecznego w Katowicach

z 7 stycznia 2021 r.

w sprawie

Programu dla Śląska

Szanowny Panie Premierze,

związki zawodowe oraz organizacje pracodawców zasiadające w Wojewódzkiej Radzie Dialogu Społecznego w Katowicach skrajnie negatywnie oceniają stan realizacji Programu dla Śląska. Z informacji przekazanych 8 grudnia podczas posiedzenia WRDS jednoznacznie wynika, że najważniejsze projekty inwestycyjne zapisane w Programie dla Śląska nie są realizowane i nie ma żadnych podstaw, aby sądzić, że kiedykolwiek zostaną one uruchomione. Nie wystartował żaden z projektów dotyczących nowoczesnych technologii m.in. w energetyce. Nie toczą się żadne prace zmierzające do wdrożenia projektów kogeneracyjnych, reindustrializacji województwa śląskiego, czy budowy w naszym regionie gospodarki 2.0. Co więcej, do tej pory nie wskazano nawet źródeł i mechanizmów finansowania kluczowych projektów przemysłowych Programu dla Śląska. W zasadzie jedyny segment Programu dla Śląska, który jest częściowo realizowany, stanowią inwestycje infrastrukturalne. Jednak w większości dotyczy to przedsięwzięć zapisanych nie tylko w Programie dla Śląska, ale również w innych rządowych dokumentach i resortowych strategiach.

W czerwcu 2020 roku Pan Premier osobiście objął przewodnictwo w Radzie Wykonawczej Programu dla Śląska. W sierpniu zapowiedział Pan gruntowny przegląd i urealnienie projektów w zakresu innowacyjnych technologii i nowoczesnej energetyki. Prace związane z aktualizacją Programu dla Śląska miały zakończyć się w październiku. Jednakże do dnia dzisiejszego nie zostały one nawet rozpoczęte, a Rada Wykonawcza Programu dla Śląska nie spotkała się od sierpnia ani razu. Biorąc pod uwagę wszystkie wskazane powyżej fakty, coraz trudniej oprzeć się wrażeniu, że dla strony rządowej Program dla Śląska od początku miał wymiar przede wszystkim propagandowy, a jego rzeczywista realizacja miała drugorzędne znaczenie.

Szanowny Panie Premierze,

Województwo śląskie stoi w obliczu głębokiej i niezwykle trudnej transformacji społeczno-gospodarczej. Program dla Śląska, którego współtwórcą jest WRDS, wytycza ścieżkę tych przemian dającą nadzieję na zachowanie przemysłowego potencjału naszego regionu oraz na rozwój nowoczesnych, innowacyjnych gałęzi gospodarki. Jedyną alternatywą dla takiego właśnie modelu transformacji jest głęboka gospodarcza degradacja, zubożenie mieszkańców województwa śląskiego i gigantyczna emigracja zarobkowa poza jego granice. Niestety, absolutny marazm w kwestii realizacji Programu dla Śląska każdego dnia przybliża nas do ziszczenia się tego czarnego scenariusza. Kolejnym poważnym wyzwaniem mogącym skutkować głęboką degrengoladą środowisk pracy w regionie, jest brak programu i dialogu dotyczącego przyszłości rodzimej energetyki, co już skutkuje protestami pracowników branży energetycznej w obronie miejsc pracy w regionie.

Jako reprezentanci organizacji pracodawców oraz związków zawodowych w Wojewódzkiej Radzie Dialogu Społecznego w Katowicach domagamy się jak najszybszego wznowienia prac nad realizacją projektów inwestycyjnych zawartych Programie dla Śląska. Jednocześnie wnioskujemy o zsynchronizowanie wskazanych powyżej działań z pracami nad umową społeczną dotyczącą transformacji sektora górnictwa węgla kamiennego, która jest przygotowywana na mocy porozumienia strony rządowej z górniczymi związkami zawodowymi z 25 września 2020 roku. Nie ulega wątpliwości, że prawdziwie sprawiedliwa transformacja górnictwa i energetyki, oparta m.in. na rozwoju tzw. czystych technologii węglowych oraz stopniowym zastępowaniu miejsc pracy w sektorze wydobywczym miejscami pracy w innych branżach gospodarki, jest ściśle związana i w wielu aspektach tożsama z założeniami i priorytetami Programu dla Śląska. W związku z powyższym w naszej ocenie jedynie realizacja w ścisłej korelacji obu tych strategii może przynieść pożądane efekty.